Jestem nieletnią mamą – co teraz?

Bycie mamą to niezwykle odpowiedzialna i dojrzała rola. Wiele ciąż jest nieplanowanych, wiele stanowi zaskoczenie dla przyszłych rodziców, ale kiedy dopiszemy do tego niepełnoletność – wszystko może wydawać się o wiele trudniejsze. Ciąże u nieletnich się zdarzają. Nie ma tu znaczenia status społeczny, wychowanie, religia. Każda przyszła mama ma obawy związane ze zmianami jakie zachodzą w jej ciele i życiu. Młoda, nastoletnia mama też je ma i potrzebuje w tym czasie ogromu wsparcia.

Co się dzieje z moim ciałem? Dlaczego nie zauważyłam ciąży?

Ostatnia miesiączka

Na jej podstawie będzie można określić jaki wiek ma ciąża i przybliżony termin narodzin dziecka. Spróbuj przypomnieć sobie, jej datę. Jeśli nie pamiętasz, ważne będzie wykonanie USG w pierwszym trymestrze ciąży – pozwala to na określenie przybliżonego wieku ciążowego. Ciąża może trwać od 37 do 42 tygodni, dlatego podany przez lekarza termin porodu nie oznacza, że akurat w tym dniu urodzisz.

Ból i tkliwość piersi

Bezpośrednio po zapłodnieniu Twoje hormony zaczynają buzować. Pod wpływem hormonów zachodzą zmiany w Twoich piersiach, pojawia się obrzęk co może powodować nieprzyjemne odczucia.

Nudności i wymioty

Są jednym z najczęściej kojarzonych objawów ciąży. Za te dolegliwości również odpowiadają hormony – w szczególności wzrost beta-HCG.

Jak to możliwe, że test ciążowy wyszedł ujemny a ja jestem w ciąży?

Domowy test ciążowy wykrywa w moczu obecność hormonu ciążowego – beta-HCG, jednak hormon ten pojawia się w dostatecznie dużej ilości, aby test mógł go wykryć dopiero od około 7 dnia po zapłodnieniu. Test wykonany bezpośrednio po współżyciu niczego nie wykaże.  Test najlepiej wykonać po terminie spodziewanej miesiączki.

Od czego powinnam zacząć, jeśli test okazał się pozytywny?

Po pierwsze:

• powinnaś o tym powiedzieć swoim rodzicom/opiekunom. Dopóki jesteś niepełnoletnia wszystkie decyzje i zgody związane z prowadzeniem Twojej ciąży u lekarza i położnej, dotyczące kwestii Twojego zdrowia, podejmują właśnie oni.
  • Informacja o ciąży może być dla nich szokiem, ale jeszcze większym będzie fakt, że informację tę ukryłaś. Prawdopodobnie, kiedy opadną emocje, będą starali się pomóc.  Poza tym bez ich wiedzy nie otrzymasz pomocy medycznej a to bardzo ważne, aby od początku monitorować ciążę.
  • Jeśli doświadczyłaś przemocy seksualnej/zostałaś wykorzystana powiedz o tym komuś zaufanemu, zgłoś problem na policję. Możesz skorzystać z pomocy psychologa pod numerem telefonu 800 080 222 lub 116 111.

Co Ci szkodzi w ciąży?

Alkohol

Bezwzględnie unikaj alkoholu. Nawet najmniejsze jego ilości mogą powodować powstanie zaburzeń rozwoju u dziecka – tzw. Płodowego zespołu alkoholowego (FAS). Następstwem tego zespołu są min.: małogłowie, anomalie w budowie serca, nerek lub wątroby, wady układu kostno-mięśniowego, niski wzrost, opóźnienie zdolności mówienia, nadpobudliwość ruchowa. 

Kofeina

Należy ograniczyć ilość napoi zawierających kofeinę, czyli: mocna kawa i herbata, cola, napoje energetyzujące. Spożywane w dużych ilościach, wpływają na kurczliwość naczyń krwionośnych, działają pobudzająco, powodują zaburzenia rytmu serca. Nadmiar kofeiny może skutkować poronieniem lub porodem przedwczesnym. Mogą działać moczopędnie przez co prowadzą zarówno do odwodnienia jak i wypłukiwania ważnych składników mineralnych tj.: wapń i magnez.

Dla porównania:

• Szklanka mocnej czarnej herbaty (250ml) – 10-60mg kofeiny
• Coca – cola (250ml) – 40 mg kofeiny
• Espresso (50ml) – 60 mg kofeiny

Nikotyna       

Palenie papierosów w ciąży jest niczym zamknięcie dziecka w zadymionym pomieszczeniu. Tętno serduszka maluszka wzrasta. Występuje ryzyko niskiej wagi urodzeniowej, wczesnego porodu, krwotoku i obumarcia płodu.

Pierwsza wizyta u ginekologa w ciąży

Przede wszystkim twój rodzic/lub opiekun prawny musi wyrazić zgodę na tę wizytę i musi z Tobą pójść do lekarza. Zawsze możesz poprosić o to, aby po wstępnym wywiadzie, osoba bliska/opiekun – został za parawanem/drzwiami.

Jak wygląda wizyta?

Lekarz lub położna w gabinecie rozpocznie wizytę od zebrania wywiadu medycznego dotyczącego Twojego stanu zdrowia.

Dobrze, gdybyś przygotowała się do tej wizyty i przypomniała sobie, kiedy:

• wystąpiła pierwsza miesiączka w życiu?
  • Jak wyglądały do tej pory cykle miesiączkowe?
  • Czy występowały jakieś dolegliwości bólowe, świąd, pieczenie narządu rodnego?
  • Przebyte choroby i operacje
  • Przyjmowane leki
  • Przypomnij sobie również, jaka jest data Twojej ostatniej miesiączki – na tej podstawie lekarz ustali wiek ciążowy

Badania ginekologiczne

Badanie obejmuje zarówno badanie przezpochwowe, oglądanie we wziernikach jak również przezpochwowe badanie USG (opis badania).

• Lekarz ocenia:
  • Budowę i wielkość macicy, jajników
  • Wygląd pochwy i szyjki macicy
  • Określa prawidłowość wydzieliny pochwowej
  • Wiek dziecka na podstawie USG

Kiedy zgłosić się na pierwszą wizytę?

• Zaleca się, aby pierwsza wizyta odbyła się nie później niż do 8 tygodnia trwania ciąży
• Jeśli nie wiesz, kiedy miała miejsce ostatnia miesiączka – udaj się do lekarza w najszybszym możliwym terminie
• Jeśli chorujesz na coś przewlekle np.: cukrzycę, niedoczynność/nadczynność tarczycy/padaczkę – również udaj się do lekarza jak najszybciej

Jakie badania muszę wykonać?

Badania podczas pierwszej wizyty

• Dokładny wywiad
• Badanie ginekologiczne
• Pobranie cytologii
• Badanie USG
• Badanie piersi
• Badanie ogólne
• Pomiar ciśnienia tętniczego krwi
• Pomiar masy ciała
• Zlecone badania z krwi i moczu

Badania diagnostyczne

• Oznaczenie grupy krwi
• Profilaktyka konfliktu serologicznego
• Morfologia i badanie ogólne moczu
• Przeciwciała p/toksoplazmozie
• Przeciwciała p/różyczce
• HCV
• HIV
• Odczyny kiłowe
• HBS

Diagnostyka cukrzycy

• Na wczesnym etapie ciąży – badanie poziomu glukozy we krwi na czczo
• Między 24 a 28 tygodniem – test obciążenia 75g glukozy

Badania USG

• Zgodnie z zaleceniami powinny być przynajmniej trzy
  • Między 11 a 14 tygodniem ciąży – tzw. Badanie genetyczne
  • Między 21 a 26 tygodniem ciąży – szczegółowa ocena anatomiczna płodu
  • Między 27 a 32 tygodniem ciąży – służy dalszej ocenie rozwoju dziecka i jego położenia w macicy

Karta ciąży

To miniksiążeczka, która będzie zawierała wszystkie informacje o Twojej ciąży.

• Informacje w karcie ciąży:
  • Data ostatniej miesiączki
  • Przewidywany termin porodu
  • Informacje o przebytych chorobach i operacjach
  • Pomiary ciśnienia i wagi na poszczególnych wizytach
  • Wyniki badań laboratoryjnych
  • Zalecone leki

Kartę ciąży miej zawsze przy sobie!

Aspekty prawne- nie mam jeszcze 18 lat.

Co powinnaś wiedzieć?

• Władza rodzicielska, na dziecko, które urodziłaś/urodzisz nie przysługuje ci do momentu ukończenia 18 roku życia. To znaczy, że nie możesz go prawnie „reprezentować”, nawet jeśli sama się nim opiekujesz – nie posiadasz tzw. pełnej zdolności do czynności prawnych
• Najprawdopodobniej, co jest najczęstszą sytuacją – orzeczeniem sądu rodzinnego opiekunem prawnym Twojego dziecka zostanie któreś z Twoich rodziców
• Jeśli nie ma możliwości, aby Twoi rodzice objęli prawa rodzicielskie nad Twoim dzieckiem (nie mogą lub nie chcą), sąd opiekuńczy ustanawia kuratora, który reprezentuje dziecko
• Dla malucha sąd może ustanowić też rodzinę zastępczą (mogą nią być Twoi rodzice, krewni, rodzice ojca dziecka)
• Obowiązki opiekuna może przejąć czasowo pełnoletni ojciec dziecka, jednakże nie nabywa on stałej opieki nad dzieckiem automatycznie. Potrzebna jest, oprócz jego uznania ojcostwa, zgoda matki dziecka; w jej imieniu skutecznie taka zgodę może wyrazić prawny opiekun dziecka.